Τι είναι η ψώρα στις γάτες και πώς την αναγνωρίζουμε;

Η σαρκοπτική ψώρα προκαλείται από το άκαρι Sarcoptes scabiei var canis και συχνά ονομάζεται ψώρα σκύλου (canine scabies).

Αν και, όπως φανερώνει το όνομά της, η σαρκοπτική ψώρα εμφανίζεται συχνότερα σε σκύλους, μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε γάτες που έρχονται σε επαφή με μολυσμένους σκύλους, καθώς η ψώρα μεταδίδεται εύκολα μεταξύ των ζώων με την επαφή.

Η περίοδος επώασης ποικίλλει από 10 ημέρες έως 8 εβδομάδες, ανάλογα με το πόσο σοβαρά έχει μολυνθεί το ζώο, το ποιο μέρος του σώματος έχει προσβληθεί, τον αριθμό των ακάρεων που μεταδίδονται και την υγεία του κάθε κατοικίδιου.

Δεν έχουν όλα τα ζώα σημάδια όταν προσβάλλονται από ακάρεα σαρκοπτικής ψώρας, συνήθως όμως το ζώο θα έχει έντονο κνησμό που εμφανίζεται ξαφνικά, αλωπεκία, ερύθημα, κρούστα και εκκρίσεις. Επειδή το ζώο ξύνεται ή δαγκώνει τον εαυτό του για να ανακουφίσει τη φαγούρα, μπορεί να προκληθούν πληγές οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να μολυνθούν.

Εάν υπάρχει υποψία ψώρας, ο κτηνίατρός σας θα προβεί σε κλινική εξέταση της γάτας, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής δερματικού ξέσματος και πιθανώς ενός δείγματος κοπράνων. Εάν δεν βρεθούν ακάρεα, αλλά τα σημάδια υποδηλώνουν έντονα ψώρα, απαιτείται δοκιμαστική θεραπεία.

Η θεραπεία για σαρκοπτική ψώρα θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα άλλα ζώα που έχουν έρθει σε επαφή με το μολυσμένο κατοικίδιο. Παραδείγματα κατάλληλων φαρμάκων για το άκαρι της ψώρας περιλαμβάνουν προϊόντα spot-on (Fluralaner, Selamectin, Imidacloprid/Moxidectin), ψεκασμούς (Fipronil), μασώμενα δισκία (Lotilaner) και πλύσεις σε περίπτωση δερματικών αλλοιώσεων.

Η ωτοδηκτική ψώρα προκαλείται από το άκαρι Otodectes cynotis και συχνά ονομάζεται ψώρα στα αυτιά γάτας (ear mites) καθώς προσβάλλει το εξωτερικό αυτί, προκαλώντας φλεγμονή του ακουστικού πόρου.

Αν και η ψώρα των αυτιών εμφανίζεται και σε σκύλους, είναι ιδιαίτερα συχνή στις γάτες, αποτελώντας περίπου το 50% των ωτίτιδων σε αυτές! Τα ακάρεα του αυτιού συνήθως βρίσκονται στον έξω ακουστικό πόρο, αλλά μερικές φορές παρατηρούνται και στο σώμα, όπως στον λαιμό και τη βάση της ουράς.

Το μολυσμένο ζώο θα τινάζει συχνά το κεφάλι του και θα ξύνει τα αυτιά του, με την ένταση του κνησμού να ποικίλλει αλλά να παραμένει σοβαρή, οδηγώντας ακόμα και σε αυτοτραυματισμό.

Αν υποψιάζεστε ότι η γάτα σας έχει ψώρα στα αυτιά, κλείστε άμεσα ραντεβού με κτηνίατρο. Η έναρξη θεραπευτικής αγωγής θα ανακουφίσει γρήγορα το ζώο, ενώ θα προλάβει και περαιτέρω προβλήματα (υπάρχουν περιπτώσεις όπου η φλεγμονή προχωρά στο εσωτερικό του αυτιού και προκαλεί ωτίτιδα, ρήξη του τυμπάνου κ.α.).

Σε περίπτωση ωτοδηκτικής ψώρας σε γάτα η θεραπεία περιλαμβάνει αρχικά καλό καθαρισμό του ωτικού εκκρίματος και χρήση προϊόντων spot-on (Fluralaner, Selamectin, Iimidacloprid/Moxidectin), ή μασώμενων δισκίων (Lotilaner).

Τα ζώα που ήρθαν σε επαφή με μολυσμένες γάτες θα πρέπει επίσης να λάβουν θεραπεία για ψώρα στα αυτιά γάτας

Η σεϋλετιέλλωση προκαλείται από το άκαρι Cheyletiella blakei το οποίο ζει στην επιφάνεια της επιδερμίδας. Στα αγγλικά η πάθηση αυτή ονομάζεται walking dandruff (=περιπλανώμενη πιτυρίδα), καθώς τα ακάρεα που κινούνται στο δέρμα της γάτας μοιάζουν με πιτυρίδα που «περπατάει».

Τα ακάρεα Cheyletiella είναι πολύ μεταδοτικά, ειδικά σε σπίτια με πολλά κατοικίδια, ενώ και οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν από αυτά.

Η αποφολίδωση του δέρματος κατά μήκος της ράχης, η κεχροειδής δερματίτιδα (στις γάτες) και ο γενικευμένος κνησμός είναι κοινά σημάδια σεϋλετιέλλωσης. Για τη διάγνωσή της, ο κτηνίατρός σας θα προβεί σε εργαστηριακές εξετάσεις για να εντοπίσει την παρουσία ακάρεων ή αυγών.

Εάν δεν εντοπιστούν ακάρεα, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει υποψία μόλυνσης, ο κτηνίατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει θεραπεία για να δει εάν παρατηρείται βελτίωση, όπως προϊόντα spot-on (Fluralaner, Selamectin, Imidacloprid/Moxidectin) ή μασώμενα δισκία (Lotilaner).

Κάθε ζώο που ήρθε σε επαφή με μολυσμένο κατοικίδιο θα πρέπει επίσης να υποβληθεί σε θεραπεία, ενώ καλό είναι να αντιμετωπιστούν και τα ακάρεα που μπορούν να επιβιώσουν σε κλινοσκεπάσματα, χαλιά και άλλους χώρους.

Αν και το πιο συνηθισμένο παράσιτο της «οικογένειας» είναι το Demodex canis που παρατηρείται μόνο στα σκυλιά και μεταφέρεται από τη μητέρα στα κουτάβια κατά τον θηλασμό, υπάρχουν και τα Demodex cati και Demodex gatoi.

Τα συγκεκριμένα ακάρεα συνήθως δεν ενοχλούν τον ξενιστή τους, μπορούν όμως να προκαλέσουν δεμοδήκωση, δηλαδή μια μορφή ψώρας, σε γάτες που νοσούν από άλλη ασθένεια.

Η δεμοδηκτική ψώρα μπορεί να περιοριστεί σε μία περιοχή στο κεφάλι και τον λαιμό, όπου προκαλεί τριχόπτωση, ή μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα. Όταν η δεμοδήκωση είναι αρκετά σοβαρή ώστε να επηρεάσει ολόκληρο το σώμα, προκαλεί, πέρα από την τριχόπτωση, κρούστα και πληγές με πύον.

Σε ορισμένες περιπτώσεις δεμοδήκωσης, το μόνο σημάδι είναι η υπερπαραγωγή κεριού στο αυτί. Η σοβαρότητα του κνησμού μπορεί να ποικίλλει, με το D. gatoi να είναι πιο πιθανό να προκαλέσει έντονο κνησμό από το D. cati. Οι γάτες με δεμοδήκωση θα πρέπει να αξιολογούνται από κτηνίατρο για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει άλλη ιατρική πάθηση (όπως ο διαβήτης).

Αρχικά, ψυχραιμία!

Όπως είδαμε μέχρι τώρα, η ψώρα μπορεί να προκληθεί από διαφορετικά παράσιτα γάτας, οπότε πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε αγωγή πρέπει να γνωρίζετε ακριβώς από ποιο άκαρι έχει προσβληθεί η γάτα σας.